Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το σ΄χεδιο νόμου που αποσκοπεί στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παράκτιες περιοχές, στη διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες και στην προστασία του περιβάλλοντος. Με τις νέες ρυθμίσεις επιδιώκεται να εκσυγχρονιστεί η διαδικασία των παραχωρήσεων μέσω διαγωνισμών που θα γίνονται ηλεκτρονικά από τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες, ενώ τίθεται ελάχιστο τίμημα και εισάγονται όρια εμβαδού και ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των παραχωρήσεων.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για τον αιγιαλό και την παραλία εστιάζεται σε πέντε σημεία που αφορούν:
- Διατάξεις για την προστασία των αιγιαλών με διαβάθμιση που περιλαμβάνει και τις «απάτητες παραλίες» και για την διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών.
- Κεντρική εκτέλεση των διαγωνισμών παραχώρησης από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου, με διαφανή ηλεκτρονική διαδικασία.
- Θέσπιση νέων υποχρεώσεων των παραχωρησιούχων για την εξυπηρέτηση του κοινού, την ασφάλεια των λουόμενων και την προστασία του περιβάλλοντος.
- Παρεμβάσεις για πιο αποτελεσματικούς ελέγχους και διευκόλυνση των καταγγελιών από τους πολίτες με αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας
- Αυστηρές ποινές (πρόστιμα και ποινικές κυρώσεις) για τους παραβάτες.
Ειδκότερα, με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι:
Ρυθμίσεις για την προστασία των αιγιαλών
Τίθενται όρια στο εμβαδόν της παραλίας που μπορεί να παραχωρηθεί, στην έκταση κάθε παραχώρησης, στην επιφάνεια που επιτρέπεται να καταλαμβάνουν τα ομπρελοκαθίσματα και στις αποστάσεις μεταξύ των παραχωρήσεων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στην παραλία και τη θάλασσα, είτε χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις των παραχωρησιούχων είτε όχι. Σε όλες τις περιπτώσεις τουλάχιστον το 50 % της παραλίας πρέπει να είναι ελεύθερο.
Επίσης, ορίζεται ότι ο παλαιός αιγιαλός που συνορεύει με απάτητες παραλίες είναι κοινόχρηστος, ενώ τα υπόλοιπα τμήματα του παλαιού αιγιαλού επανέρχονται στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και θα μπορούν να αξιοποιούνται από την Ε.Τ.Α.Δ. Ακόμη, καθιερώνονται οι αιγιαλοί και παραλίες υψηλής προστασίας («απάτητες παραλίες») που βρίσκονται σε περιοχές Natura και για τις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ.
Ηλεκτρονική διαδικασία διαγωνισμών παραχώρησης από την Κτηματική Υπηρεσία
Οι δημοπρασίες θα γίνονται από την Κτηματική Υπηρεσία έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ενώ οι παραλίες που θα είναι προς παραχώρηση θα καθορίζονται κάθε χρόνο με απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από διαβούλευση με τους Δήμους.
Υποχρεώσεις των Παραχωρησιούχων
Εκτός των λοιπών περιορισμών, οι παραχωρησιούχοι θα έχουν και τις εξής ελάχιστες υποχρεώσεις:
α) διασφαλίζουν την ελεύθερη, απρόσκοπτη και ασφαλή διέλευση του κοινού στον αιγιαλό και την παραλία,
β) διασφαλίζουν τη χρήση του αιγιαλού και της παραλίας για άτομα με αναπηρία, εγκαθιστώντας ειδικές πλατφόρμες για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία (sea tracks), αν αυτές δεν έχουν εγκατασταθεί με μέριμνα του δήμου. Στην περίπτωση αυτή, ο παραχωρησιούχος συμψηφίζει τις δαπάνες για εγκατάσταση των πλατφορμών με το αντάλλαγμα της παραχώρησης,
γ) διατηρούν καθημερινά καθαρό το παραχωρούμενο τμήμα αιγιαλού και παραλίας,
δ) αναρτούν σε εμφανές σημείο στον αιγιαλό ή την παραλία πινακίδα με τις συντεταγμένες της παραχώρησης, τον αριθμό απόφασης παραχώρησης, τα δικαιώματα του κοινού, καθώς και QR code μοναδικού για κάθε παραχώρηση,
ε) τοποθετούν ντους και αποδυτήρια για την εξυπηρέτηση του κοινού,
στ) φροντίζουν για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του παραχωρούμενου χώρου, όπως με τη διατήρηση της μορφολογίας της ακτής και της ακτογραμμής,
ζ) παραδίδουν τον χώρο στην αρχική κατάσταση στη λήξη της παραχώρησης,
η) διασφαλίζουν την παρουσία ναυαγοσώστη, αν η υποχρέωση αυτή δεν καλύπτεται από τον οικείο δήμο.
Έλεγχοι και καταγγελίες με αξιοποίηση ψηφιακής εφαρμογής
Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα ελέγχου και υποβολής καταγγελίας μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής στο κινητό τους τηλέφωνο. Σε κάθε σύμβαση παραχώρησης αντιστοιχεί κώδικας QR-code ο οποίος αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου και του οικείου δήμου. Επίσης, αποτυπώνεται υποχρεωτικά στην πινακίδα σήμανσης του αιγιαλού ή της παραλίας. Σκανάροντας το QR-code κάθε πολίτης θα μπορεί να δει το διάγραμμα του παραχωρούμενου αιγιαλού και να υποβάλει άμεσα, μέσω της ίδιας εφαρμογής, καταγγελία αν διαπιστώσει υπέρβαση της παραχώρησης.
Παράλληλα, προβλέπονται επίσημοι έλεγχοι από την Κτηματική Υπηρεσία από δημόσιες αρχές, καθώς και θα αξιοποιηθούν σύγχρονα μέσα με τη χρήση drones ή δορυφορικές εικόνες, προκειμένου να γίνονται απομακρυσμένες επιθεωρήσεις, χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία των ελεγκτών στην ευρύτερη περιοχή.
Αυστηρές ποινές για τους παραβάτες
Οι προβλεπόμενες ποινές περιλαμβάνουν πρόστιμα, υποχρέωση απομάκρυνσης των αυθαίρετων κατασκευών, σφράγιση της επιχείρησης, απαγόρευση συμμετοχής σε νέους διαγωνισμούς.